حذف رسم تیراندازی در مجالس آری یا نه؟

فرهنگ به چه معنایی است ؟ ایا می توان باسیاست های دستوری بر فرهنگ تاثیر گذاشت ؟ پارادوکس در برنامه ریزی فرهنگی چه عواقبی بر زندگی مردم خواهد داشت ؟
چندی قبل در پی تیر اندازیی که در مراسم تشیع و تدفین یکی از اهالی آبادان رخ داد ، چند تن از همشهریهای ما کشته شدند. قبل از این رخداد تاسف بار‌ ، دریک مراسم عروسی بر اثر تیر اندازی نیز چند تن به قتل رسیدند . این تیر اندازی ها باهدف شادی و یا ایجاد شور و حس حماسی بوده و جزیی از فرهنگ عشایر است .

اعراب در بسیار از نقاط جهان همچون فلسطین ، لبنان ، عراق و … درمراسم شادی و عزای خود اقدام به شلیک تیر هوایی می کنند . برخی از دیگر عشایر غیر عرب نیز چنین میکنند . ما هر زمان که از عشایر یادی می کنیم ، ناخودآگاه تصویر تفنگ را در کنار ایشان ترسیم می نماییم. بعداز اتفاقات حزن انگیز کشته شدن افراد در مراسمات ، کمپین ها و تجمعاتی با هدف برچیده شدن مراسم تیر اندازی تشکیل شد . البته عده ای نیز مخالف برچیده شدن مراسم تیراندازی هستند و آن را جزیی از فرهنگ عشایر می دانند . دراین مقاله به بررسی این موضوع ، هرچند به اجمال پرداخته شده است.
«فرهنگ »به زبان ساده یک بسته منظم از اعتقادات ، آداب و رسوم ، اقتصاد ، زیست بوم و حتی تکنولوژی است .

فرهنگ از طریق« یادگیری» از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود وچندان در افراد رسوخ می نماید که گویا ژنی و ارثی است . فرهنگ باعث انطباق افراد با محیط زیستشان گشته و عامل بقای اجتماعات انسانی و انسانها است . باشناخت از فرهنگ یک قوم میتوان رفتار افراد ان قوم را پیش بینی نمود. فرهنگ یک پدیده یکپارچه است . اجزای فرهنگ هماهنگ باهم کار میکنند چناچه یک جز جلوتر از اجزای دیگر حرکت کند مدتی طول میکشد تا سایر اجزا خود را با ان جز تطبیق کنند و این پدیده می تواند بسیار مشکل افرین باشد . مثلا زمانیکه تکنولوژی موبایل وارد فرهنگ ما شد مدت زمانی طول کشید تا افراد خود را با ان تطبیق دادند .در این حالت جامعه دچار مشکلی بنام «تاخر فرهنگی» می شود.
تفاوت اجتماعات انسانی در فرهنگشان است . در قرآن کریم آمده که انسانها خلق شدند و سپس به شعبه ها و قبایل تقسیم گردیدند . اعراب قبل از اسلام به آن دلیل که حکومت واحدی نداشتند ، زیر برچم طوایف خود به امنیت می رسیدند . به دلیل فقدان حکومت مرکزی و نبود ارتش ،برای حفاظت از خود به شجاعت و دلاوری فراوان نیاز داشتند و در نتیجا مسلح بودن و جنگاوری بسیار با اهمیت بود . پس از اسلام ، اعراب تحت لوای حکومت اسلامی _عربی هرچند امنیت یافتند ولی گسترش اسلام و نیاز به ارتش ، همچنان آنها را مسلح نگه داشت . اندک اندک داشتن اسلحه ، رقص شمشیر و تیراندازی های هوایی مبدل به بخشی از فرهنگ اعراب گردید. با گسترش شهرنشینی این رسم کمرنگ شده و تنها دربین عشایر قابل مشاهده است .
هشت سال جنگ تحمیلی ، هم مرز بودن آبادان با عراق ، جنگ در عراق و ضعف دولت مرکزی آن کشور ، خرید فروش اسلحه درعراق ، اشاعه فرهنگی (فرهنگ داشتن اسلحه و تیراندازی درمجالس ) از عراق به اعراب آبادان منجر به ورود سلاح غیر قانونی به آبادان شده و استفاده آن در مجالس به عنوان ارزش تقویت گردید .
از جانبی رویکرد نظام مقدس جمهوری اسلامی بر ارج نهادن به عشایر و ایلات نیز سبب گردید اعرابی که سالیان متمادی روی به شهرنشینی مدرن آورده بودند به ارزشهای عشیره ای بازگردند . درنتیجه فرهنگ عشیره ای و ملزوماتش در شهر تقویت گردید . این روند در مورد دیگر شهرنشین هایی که از اقوام عشیره ای غیر عرب هستند نیز صادق است .
با کشته شدن چند تن از همشهریانمان ، عده ای که بسیاری از ایشان از اعراب آبادانی نیز هستند خواستار ممنوع شدن و از بین بردن رسم تیراندازی در مجالس شدند. با توجه به اینکه قانونگذار در نصب قانون به شرایط عرفی نیز توجه دارد و اعتراض هایی که انجام پذیرفته است ، امکان صدور قانون منع محتمل می باشد . اما مسایل فرهنگی با ریشه هزاران ساله را تنها با وضع چند قانون نمی توان تغییر داد.

اگر چنین قانونی به تصویب برسد امکان بروز مشکلات ذیل محتمل است :
الف) مقاومت عده ای از متعصبین باعث ایجاد مشکلات امنیتی برای شهر می گردد.
ب ) یکی از دلایل اهمیت عشایر و سنتهای ایشان دلاوری و وطن دوستی انهااست . اهمیت دادن به عشایر و از طرفی تلاش برای غیر قانونی اعلام کردن این رسم سیاست عشایر دوستی را دچار پارادوکس می نماید . حذف دستوری این رسم باعث کاهش شور و شوق و سنتهای حماسی انها گشته و عشایر که ذخایر این مملکت اسلامی اند را مبدل به شیری بی یال و کوپال خواهد نمود .
ج)سیاستهای قهری درخصوص حجاب به ما نشان داد که این روند اشتباه است . سیاستهای قهری در خصوص حجاب در جایی شکست خورد که حجاب و لزوم داشتنش جز عمیق ترین ارزشهای ان جامعه است. حال بخواهیم سیاست منع تیراندازی در مجالس را در جایی پی ریزی کنیم که بالعکس حجاب ، تیر اندازی جز ارزش هایش هست شکست پر واضح است.
د ) گسترش قانون گریزی :اگر فردی قانونی را بشکند ، در مرحله بعد اسانتر قانون شکنی می کند . شکستن قانون منع توسط متعصبین منجر به رواج قانون گریزی می گردد.

راهکارها :
الف ) پی ریزی قانون تحدید کننده بجای قانون منع کننده
ب ) استفاده از الیت و نخبگان عشایر در جهت کنترل و منظم سازی تیر اندازی . به عنوان مثال
میتوان در تیر اندازی سلاح های شکاری را جایگزین سلاح های جنگی نمود وبجای استفاده از مهمات جنگی ، مهمات مشقی را بکار برد و یا تنها عده ای خاص فقط اجازه شلیک را داشته باشند .
«در اخر باید گفت فرهنگ و مسایل فرهنگی را نمی توان ازطریق سیاستهای سلبی تغییر داد زیرا ان سیاست محکوم به شکست بوده وعوراض جبران ناپذیری برجامعه بجای خواهد گذاشت» .