آیت الله ایازی؛ عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم در واکنش به مرگ یک متهم به تبلیغ علیه اسلام در دادگاه

به گزارش پایگاه خبری خوزتاب ؛ هفته گذشته سعید خادمی که با اتهام “تبلیغ علیه شرع اسلام” در دادگاه انقلاب تهران حاضر شده بود، به گفته وکیلش به دلیل فشارهای روحی و از شدت اضطراب در جلسه رسیدگی سکته کرد و فوت شد. وکیل وی عنوان کرده بود که موکلش بی‌گناه بوده ولی جو دادگاه انقلاب به شدت ترسناک بوده است.

جرمی تحت عنوان «تبلیغ علیه اسلام» در فقه اسلامی نداریم

سید محمدعلی ایازی استاد حوزه و دانشگاه در پاسخ به پرسشی مبنی براینکه اساسا در فقه و قانون مقرارت اسلامی اتهام «تبلیغ علیه اسلام» وجود دارد یا خیر، به دیده‌بان ایران گفت: «این یک تعبیر لغزنده و کشدار حقوقی است. اساسا جرمی تحت عنوان «تبلیغ علیه اسلام» در فقه اسلامی نداریم که بر مبنای آن اگر فرد مطلب یا صحبتی در باره مسائل اسلامی، هرچند در قالب نقد کرد موجب جرم شود و بخواهند او را محاکمه کنند.»

ایازی ادامه داد: «آنچه در فقه داریم دو عنوان است؛ یکی «سب پیامبر» به معنای دشنام دادن است که گرچه راجع به پیامبر (ص) است ولی اختصاصی به ایشان ندارد. هر انسانی اگر مورد دشنام قرار گیرد می‌تواند نسبت به دشنام‌دهنده درخواست حق کند. درمورد دشنام به پیامبر هم مدعی العموم می‌تواند چنین درخواستی دهد که به ظاهر در پرونده مرحوم خادمی نیامده است که ایشان دشنام‌دهنده بوده باشد.»

این قرآن پژوه درباره عنوان دیگری که در فقه آمده است، گفت: «عنوان دوم ارتداد است که به لحاظ فقهی و حقوقی جای بحث مفصلی دارد که اصلا معنایش چیست؟ محدوده و قلمرواش کجاست و آیا چنین مجازاتی وجود دارد یا خیر. من در کتاب «آزادی در قرآن» به صورت مبسوط این موارد را شرح داده‌ام و گفته­ام هم در مفهوم ارتداد و هم کیفر آن به نظریه مشهور مناقشات جدی است و برخی از مراجع معاصر نسبت به این کیفر و چگونگی اثبات آن مناقشه و ابراز تردید کرده­اند ولی اینکه بگوییم عنوان «تبلیغ علیه اسلام» به عنوان جرم در فقه داریم در فقه اسلامی مطرح نیست.»

آیت‌الله ایازی خاطرنشان کرد: «از سوی دیگر در سیره پیامبر (ص) کسانی بودند که علیه اسلام و ایشان صحبت می‌کردند و قرآن سخنان آنان را نقل کرده است. ما هرروز نقل آن کفار را با قرائت قرآن تلاوت می­کنیم، این سخنان کفار اشکالات تند و گاهی تعابیر تندی است که علیه پیامبر مطرح کردند مثل این که پیامبر مفتری به خداست، مجنون است ساحر است را در همان قرآن می‌خوانیم. در سیره امیرالمومنان (ع) هم بوده که خوارج در مسجد و به صورت علنی ایشان را نقد می‌کردند یا در تاریخ آمده است که ابن ابی عوجا که یکی از ملحدین بوده در زمان امام صادق (ع) در مسجد النبی می‌نشسته و علیه اسلام و قرآن انتقاد می‌کرده اما کسی هم به او متعرض نمی‌شده است. پس چگونه ما با این تفاصیل اساسا چنین عنوان جرمی را برای مؤاخذه و جرم در سطح شهروندان مطرح و بخواهند محاکمه کند.

اگر علت مرگ ناشی از فشارهای عصبی باشد، دستگاه قضا باید دیه پرداخت کند

وی با اشاره به زمینه فضای ترس در برخی از دادگاه‌ها، که گاهی طبیعی است، بیان کرد: «نکته بعدی این است که به فرض حتی اگر محاکمه به حق باشد نباید فضای دادگاه و رسیدگی به نحوی باشد که ایجاد ترس و وحشت کند و حالتی را ایجاد کند که متهم گویی در لای منگنه قرار گرفته است. حتی اگر ثابت شود که علت مرگ ناشی از این فشارهای عصبی بوده است، حکومت و دستگاه قضا واجب و مجبور است که دیه او را پرداخت کنند. در فقه مواردی مطرح است که زنی حامله در اثر ایجاد ترسی فرزند خود را سقط کرده، آمده که اخافه موجب ضمان است. بنابراین ما هم در اصل قصه و هم در ذیل آن مسئله‌ای داریم که این شیوه­‌ها قابل قبول نیست و نمی‌توان آن را به عنوان دفاع از دین تلقی کرد.»